Kompozisyon’da Sadelik

Herkese merhaba, Bugünkü yazımız etkili bir kompozisyon oluşturmak için kullandığımız belki de ilk kriter olan BELİRGİNLİK başlığını sağlayacak alt kriterlerden biri olan SADELİK hakkında… SADELİK Sadelik, az söz söyleyerek çok şey anlatmaktır. Yani, az sayıda öge kullanarak bir fotografı oluşturmaktır. Sadeliği bir kavram olarak tanımlamak çok zor değilse de fotografik olarak uygulamak zordur. Karışık ve düzensiz bir kompozisyon, tüm kriterlere uysa da güçlü bir konuya (içeriğe) sahip olsa da sade bir kompozisyon kadar etkili olmayacaktır. İnsan, görüş alanı içine giren ve kendi ilgisini çeken herhangi bir konu üzerinde dikkatini o kadar toplar ki, çevresinde çelişen ayrıntıları gözden kaçırır. Dikkatini yoğunlaştırdığı konudan ilgisini ayırdığı anda da yeni bir konuya odaklanır ve bu kez de diğer detayları görmez. Algıda seçicilik olarak da tanımlanabilecek olan bu durum, çevremizdeki dünyayı algılarken sürekli olarak yaşadığımız bir durumdur ve bizi rahatsız etmez. Ancak fotograf makinesi, sürekli olarak hareketli olan bir dünyayı, hiçbir şeyi gözden kaçırmayarak ve ayırım yapmadan saptar, kaydeder. Bu nedenle de bazı durumlarda dikkati çekmek istenilen nokta, vurgulanmak istenen ana öge, birçok ayrıntı arasında kaybolup gider. Etkili fotograf, gereksiz detaylar ve konular temizlendiğinde, fotografın içinde ana konu ve onu destekleyen ögeler bırakıldığında ortaya çıkar. Tıpkı ünlü bir heykeltıraşın dediği gibi “mermerin heykelle ilgisiz kısımlarını […]
Read More ›

Kompozisyon Kriterleri – 1: Belirginlik

Şimdi etkili bir fotograf çekmek için dikkat etmemiz gereken, özellikle başlangıç aşamasında, fotograf yolculuğunda kendi yolumuzu çizmeden, tarzımızı kazanmadan önce uygulayabileceğimiz bazı kompozisyon kriterlerinden söz etmekte fayda var. Burada üzerinde duracağımız kriterlerin hiçbiri bir kural değildir. Fotografınızın taşıdığı ve aktarmaya çalıştığı duyguya göre değişebilir, yıkılabilir kriterlerdir. Eğitmenlik yaptığım derslerde her zaman verdiğim bir örneği burada da tekrarlamak isterim: Altın Kesim kriterinin bir alt başlığı olan Gidiş – Bakış Boşluğu kriterine göre “fotografın içinde bir tarafa doğru gidiş ya da bakış varsa, önde kalan bölüm arkada kalan bölümün 2 katı olmalıdır”. Ancak eski bir evin penceresinden bakan gözü yaşlı bir kadın ve fotografın bir köşesinden dışarı doğru yürüyen bir adamın olduğu bir fotograf hayal edelim. Adam kompozisyon kriterinin tam tersini yapıyor durumdadır. Ancak fotograf, üzerine sayfalar dolusu yazı yazdıracak kadar yoğun duygular taşıyor olabilir. Eğer kriteri bir kural, olmazsa olmaz bir nokta kabul edersek bu hayal ettiğimiz fotografı hemen çöpe atmamız gerekecektir. Oysaki en başta da bahsettiğim gibi fotograf makine ile değil, beyin ve duygu ile çekilir ve en doğru kompozisyon kriteri duyguyu en etkili şekilde aktarmanızı sağlayacak olandır. Yine de bozacağımız, karşı çıkacağımız, değiştireceğimiz, esneteceğimiz tüm bu kriterleri incelemekte fayda var. BELİRGİNLİK Kompozisyon kriterleri içerisinde her zaman ilk sıraya konulan […]
Read More ›

Kompozisyona Giriş

Kompozisyon nedir? Fotografta kompozisyon kavramını ilerleyen sayfalarda açıklamaya çalışmadan önce genel bir tarif yaparsak; fotografı çekilecek konuyu oluşturan ögeleri ve bu ögelerin durumlarını fotograf üzerinde en güzel şekilde bir araya getirme ve yerleştirme tekniğidir. Kompozisyon, fotograf da dahil, bütün görsel sanatlar için temel olduğu inkar edilmez bir gerçektir. Bütün görsel sanatlarda olduğu gibi, fotografta da kompozisyon bir amaç değil, araçtır. Görsellik ile anlatılmak istenen duyguyu, verilmek istenen mesajı, gösterilmek istenen konuyu daha güçlü daha etkili anlatmanın bir aracıdır. Kompozisyon amaç olursa elde edilecek sonuç fotografik anlatımdan, duygudan yoksun bir görsel kayıttan öteye gitmeyecektir. Kompozisyon (biçim) ve anlatım (içerik) bir bütündür. Birbirinden bağımsız, ayrı düşünülmemesi gerekir. Fotografı oluşturacak pek çok ögenin (teknik, biçim, içerik vb) doğru ve yerinde kullanımı o fotografı etkili kılacaktır. Bu ögelerden herhangi birinde oluşacak bir sorun, yapılacak bir hata, karşılaşılacak bir eksiklik fotografın en kaba tanımlama ile “başarısız” olmasına neden olacaktır. Bu nedenle fotografçının kompozisyona el atmadan önce ışık kullanımı (aydınlatma, ışık ölçümü, enstantane – diyafram tercihi) ve objektif tercihi gibi ögelerde doğru kararlar verdiğini kabul ederek yola çıkmalıyız. Fotografta ustalık, teknik konulara hakimiyetin yanı sıra hangi konuların, hangi açıdan ve hangi koşullarda “iyi” görüntü, etkili fotograf vereceğini önceden kestirmektedir. Aslında insan gözleri ile fotograf makinesinin arasındaki […]
Read More ›