ÇERÇEVE KULLANIMI – ÖN PLAN
Fotografçı, etrafındaki sonsuz görüntü ve açıdan kendi birikimleri, ekipmanı ve niyeti doğrultusunda bir seçme yaapr ve bir kadraj oluşturur. İzleyen göze bakacağı bir çerçeve, bir pencere çizer. Zaman zaman fotograf çerçevesinin içine izleyen gözü yönlendirmek için ikinci bir çerçeve çizilebilir. Bir yerin içinden dışarı doğru bakıyormuş gibi ya da bir şeyin arkasından ileriye doğru bakıyormuş gibi yapılan kadrajlar, izleyen göze bakacağı konuyu daha etkili bir şekilde göstermek için tercih edilen bir yaklaşımdır.
Bir yerin içinden dışarıya doğru bakıyormuş gibi yapılan kadrajlarda, örneğin bir kemerin içinden arka plandaki yapıya bakıyormuş gibi yapılan kadrajda, ışık ölçümü dışarıdan yapılacağı için fotografın kenar ve köşeleri daha karanlık kalır. Böylece gözün kaçabileceği alanlar örtülmüş, kapatılmış olur. Fotograf içerisinde kullanılacak alan daraldığı için daha az öge kullanılarak sade bir görüntü sağlanmış olur. Kontrast oluşturacak bir renk, ilgi çekecek bir öge de kullanılırsa fotografın anlatımı çok güçlü bir şekilde vurgulanır.
Ön planda kullanılan ve bir şeyin arkasından ileriye doğru bakıyormuş gibi yapılan kadrajlarda, örneğin ağaç dalları arasından ilerdeki köy manzarasına bakıyormuş gibi yapılan kadrajlarda, netlik arka plandaki manzarada olacağı ve öndeki dallar flu olacağı için bu durum, fotograftaki derinlik duygusunu destekleyecektir. Bu durum tıpkı sinemada diyalogların gösterildiği sahnelerde olduğu gibi bir etki saplar. Bu sahnelerde de iki kişi konuşuyorsa, genelde dinleyen kişinin omzundan konuşan kişinin yüzünü izleriz. Bu hem derinlik duygusunu sağlayan hem de net olan bölümün daha keskin olduğu duygusunu veren bir yaklaşımdır.
Çerçeve kullanımında dikkat edilmesi gereken birkaç nokta vardır. Bunlardan biri eğer her birinde farklı konular gösterilmiyorsa ya da anlatımı güçlendirmiyorsa birden fazla pencere açmamak, çerçeve oluşturmamaktır. Böyle bir kadrajda izleyen göz hangi çerçeveye bakacağını bilemeyecek, ana çerçeve dışında diğer küçük pencerelerde de dolaşıp ilgisini kaybedecektir.
İkinci dikkat edilecek nokta, özellikle mimari yapılarla oluşturulan çerçevelerde çerçevenin kesilmemesidir. Örneğin bir kemerden ilerdeki yapıya bakıyormuş gibi yapılan bir kadrajda fotografın üst tarafında kemerin kesilmesi izleyen gözün o noktadan fotografın dışına kaçmasına neden olacaktır.
Çerçeve kullanımı izleyen gözü yönlendirmek, kontrol etmek ve ana konuyu daha bakılır kılmak için iyi bir yöntemdir. Eğer konunun tamamını çerçeveleyecek bir çerçeve, pencere oluşturulamıyorsa izleyen gözün fotografın dışına kaçmasını engellemek için kadrajın bir bölümü kapatılabilir. Kadrajın üst bölümünden girecek bir ağaç dalı bu işi görebilir.
FON (ARKA PLAN)
Bir fotografı güçlü kılan öge ana konu olduğu kadar, arka planın, fonun ana konu ile ilişkisidir. Konuyu öne çıkaran, destekleyen, ilgiyi dağıtmayan, ana konuyu olduğundan daha güçlü gösteren bir fon kullanımı fotografı çok daha etkili bir şekilde oluşturmanızı sağlayabilir.
Fon (arka plan) iç farklı şekilde kullanılabilir.
a) Sade – temiz fon: Fon, ana konunun arkasında kalan tüm detayları örten, temizleyen bir perde olarak kullanılabilir. Arka planın temiz, boş olması ana konuyu soyutlar ve direkt olarak izleyen gözle buluşturur. Karışık ve karmaşık arka planlar konunun algılanmasını geciktirir ya da engeller. Bu nedenle fonun temiz olması çok yardımcı olur. Fonun rengi, dokusu önemlidir. Düz duvar, gökyüzü, sis gibi konular sade – temiz fonlara iyi örneklerdir. Bununla birlikte koyu renk fonlar ya da sınırlı alan derinliği kullanımı ile flulaştırılan arka plan da sade – temiz fon olarak kullanılabilir.
b) Destekleyici fon: Fon (arka plan) konuyu açıklayıcı, anlamını güçlendirici bir şekilde de kullanılabilir. Arka planda yer alan ögeler ana konunun ne olduğunu, nerede olduğunu, ne için orada olduğunu açıklayan ögelerden oluşuyorsa bu durum oluşur. Gereksiz detaylar ayıklandıktan sonra ana konuya destek olan ögelerden oluşturulan arka plan fotografın gücünü, etkisini çok arttıracaktır. Sade, temiz bir fon önünde bağıran bir insan görüntüsü yerine, bir miting alanında bağıran insan görüntüsü çok daha farklı bir anlama sahip olacaktır. Düz bir duvar önünde gülen çocuk yerine bir lunapark görüntüsü önünde gülen çocuk fotografı da farklı bir algı sağlayacaktır.
c) Fotografı var eden fon: Fon, görsel olarak ikinci derecede görünüyor ancak anlam olarak vazgeçilmez bir öge olarak kullanılıyor olabilir. Bu durumda fon, fotografı var eden en önemli öge olacaktır. Ara GÜLER’in “Allah ve Kadın” fotografı buna verilecek en güçlü örnektir. O fotografta ana konu Edirne Eski Cami son cemaat mahallinde oturan kadınlardır, ancak duvardaki Arapça Allah yazısı fotografın varoluş sebebidir. O fon olmasa o fotograf da olmazdı.
Bir sonraki AÇIK – KAPALI KOMPOZİSYON yazımız ile Kompozisyon Kriterleri yazı dizimizi tamamlayacağız…
BUNU PAYLAŞ: