Çektiğimiz her fotograf, görüntüler aracılığı ile kurduğumuz bir cümledir. Daha da önemlisi kurduğumuz her cümlenin başına bence kelimesini yazmaktır. Bence günbatımı böyleydi, bence çocuk böyle gülüyordu, bence kadın böyle bakıyordu demektir. Seçtiğimiz objektif kurduğumuz cümledeki kelime sayısını belirleyecek en önemli ekipmandır. Yapacağımız kadraj ile sonsuz genişlikteki görüntüler seçeneği arasında en etkili olana karar vermemizi sağlayan objektif, etkili bir fotograf çalışması için ilk başlarda düşünülmesi gereken değişkenlerden biridir. Kullandığımız objektif ile kadrajımız içinde nelerin olup nelerin olmayacağını seçmekle birlikte, objektiflerin görsel etkileri nedeniyle nelere vurgu yapıp ön plana çıkaracağımıza ya da neleri daha az dikkat çeker hale getireceğimize de karar vermiş oluruz.
Bu nedenle objektiflerin görsel etkileri ve bu etkilerin insan – portre fotograflarında kullanımları önemli bir başlık haline gelir.
TELE OBJEKTİF
Normal objektifin odak uzaklığından daha uzun odak uzaklığına sahip objektiflerdir. 70 mm. 130 mm. arasındakilere “kısa tele”, 130 mm. 200 mm. arasındakilere “orta tele”, 300mm.’den yukarı odak uzaklıklarına sahip olanlara ise “uzun tele” adı verilir. Tele objektifler bulunduğumuz yerden konuya yaklaşmadan konuyu yakınmış gibi fotograflamamızı sağlar. Objektifin odak uzaklığının artması ile görüş açısı daralır, büyütme gücü artar. Net alan derinliğinin de azalması ile sadece netlik yaptığımız cisim “net” olur, diğer bölgeler flu kalarak konunun ayrıntılardan temizlenmesi sağlanır.
Tele objektiflerin en önemli özelliği arka arkaya sıralanmış cisimleri birbirine daha yakınmış gibi göstermesidir. Bu özelliğe “perspektif yığılması” denir.
İfade, tavır, bakış, gülüş gibi konuların fotograflanması istenildiğinde tele objektifler en büyük yardımcılardır. 100 mm., 105 mm. ve 135 mm. tele objektifler insan ve portre fotograflarında en çok tercih edilen objektiflerdir. Ana karakteri çevreden ayıklayarak kadrajı doldurmayı sağlayan tele objektif aynı zamanda sınırlı alan derinliği ile vurgunun sadece fotografı çekilen kişiye yapılmasını da sağlamaktadır.
Tele objektifin perspektif yığılma özelliği kullanılarak arka planda ve uzakta kalan konuların yakınlaşarak ana karakteri desteklemesi de sağlanabilir. Perspektif yığılması derinlik duygusunun azalmasına neden olacağı için fotografın iki boyutlu görselliğini arttıracaktır.
Not: Tele objektifleri kullanırken dikkat edilmesi gereken nokta bu objektiflerin uzun ve ağır oluşlarıdır. Bu nedenle en küçük bir salınım hareketi fotografın netliğini bozabilir. Bunu önlemek için odak uzaklığına yakın enstantane değerlerinde çekim yaparken tripod kullanılmalıdır. Örneğin 200 mm.’lik tele objektif kullanıyorsanız, 1/250 enstantanenin altındaki değerlerde (1/125, 1/60 …) tripod kullanmalısınız. Bunu her objektif için değerlendirmek gerekmektedir. Son dönemlerde objektiflerde SARSINTI ENGELLEYİCİ MOTOR özelliği yer almaktadır. Elde yapılan çekimlerde bu özellik mutlaka kullanılmalıdır. OLYMPUS MAKİNELERDE BU ÖZELLİK SENSÖRDE (MAKİNE GÖVDESİNDE) BULUNMAKTADIR !
Zoom (değişken odaklı) objektiflerle ilgili kısa hatırlatma
Objektif gövdesi üzerindeki bir halkanın sağa sola ya da ileri geri hareket ettirilmesi ile odak uzaklığının değiştirilebildiği zoom (değişken odaklı) objektifler sağladıkları kadraj kolaylığı ve ekonomik oluşları nedeniyle pek çok fotograf gönüllüsü tarafından tercih edilmektedir. Bu objektiflerin birden fazla objektifin görevini yapabilmesi için daha fazla merceği gövdelerinde barındırmaları gerekmektedir. Bu da ışık geçirgenliğinin azalmasına yol açar. Bu nedenle bir çok zoom objektifin en açık diyafram değeri 3,5 / 4,5 civarındadır. Ancak gelişmiş modellerde bu rakam 2,8’e doğru yaklaştırılmıştır. Bu nedenle zoom objektiflerle yetersiz ışık koşullarında fotograf çalışması yapmak daha zordur. Başlangıç aşamasında zoom objektif kullanmak kompozisyon çalışmaları için oldukça faydalıdır. Fotografta yol aldıkça sabit odaklı objektifleri tercih etmek ve ışık geçirgenliği daha iyi objektiflerle çalışmak tavsiye edilir.