Fotografta etkileyici sonuçlar almak için elbette teknik olarak sıkıntı yaşamamız gerekir. Bu nedenle makinemizi, objektifimizi, diğer yardımcı ekipmanı, ışığı, rengi ve diğer teknik başlıkları iyi bilmek ve hızlı uygulamak durumundayız. Bu konu sıklıkla fotograf çekerek, çok pratik yaparak gelişecek bir noktadır. Ancak bu teknik bilginin yanı sıra her fotograf gönüllüsünün geliştirmesi gereken en önemli nokta görsel birikimdir. Başka fotografçıalr tarafından üretilen fotografları, iyi ya da kötü olarak ayırt etmeden, izlemek çok önemlidir. Fotograf kaçınılmaz olarak fotograftan öğrenilir. İzlediğimiz fotograflarda hangi teknik tercihler yapılmış, nasıl bir kompozisyon kurulmuş, anlatılan içerik nasıl vurgulanmış gibi sorularla izleyeceğimiz fotograflar bize çok şey öğretir. Bu sayede herhangi bir konuyla karşılaştığımızda aklımıza başka fotografçılar tarafından çekilmiş yüzlerce fotograf gelir. Biz de karşımızdaki konuyu etkili anlatacak yolu, yöntemi daha kolay buluruz. Bu mantıktan hareketle zaman zaman uygulamaya çalıştığım eğlenceli bir fotograf antrenmanım var. Özellikle İstanbul ve Türkiye’nin farklı yerlerinde fotograf tarihimizde yer eden usta fotografçılar çekilmiş, ikon hale gelmiş fotograflar var. Ara GÜLER’in dünyaca ünlü Allah ve Kadın fotografı, İzzet KERİBAR’ın pırıl pırıl mimari çalışmaları, Gültekin ÇİZGEN’in Karpuz Yiyen Çocuklar fotografı ya da Nevzat ÇAKIR’ın Ayasofya’da Deisis Mozaiklerini İzleyen Çarşaflı Kadın fotografı gibi… Eğlenceli antrenmanım aynı mekanlara gidip bu ustaların çektiği fotografların bugünkü versiyonlarını aramak… Edirne Eski […]
Read More ›
Kimi fotograflarda fon, görsel olarak ikinci derecede görünüyor ancak anlam olarak vazgeçilmez bir öge olarak kullanılıyor olabilir. Böyle bir durumda fon, fotografı var eden en önemli öge olacaktır. Öyle ki o fon olmazsa o fotografın da olmayacağını düşünürüz. Arka plan fotografın varoluş sebebidir. Bu konudaki en güçlü örnek sanırım Ara GÜLER’in “Allah ve Kadın” fotografıdır. O fotografta ana konu Edirne Eski Cami son cemaat mahallinde oturan kadınlardır, ancak duvarda yer alan büyük Arapça harflerle yazılı Allah yazısı fotografın tüm gücünü oluşturmaktadır. Duvarın boş olması ya da farklı bir büyüklükte, başka bir yazının yazması fotografın daha az etkilieyici olmasına sebep olabilirdi. Nepal’in başkenti Kathmandu’da dünyanın en büyük Budist stupası olan Boudhananth’tayız… Özellikle öğleden sonra stupanın bazı bölümleri güçlü bir ışık almaktadır. Stupanın yanına çıkmayı sağlayan setlerin bazı bölümleri ise çevredeki binaların gölgesi altında kalır. Direkt gelen güneş ışığından kaçmaya çalışan pek çok ziyaretçi de bu gölge alanlara sığınır. Aydınlık ve gölge olan alanlardan ışık ölçümü yaptığımda iki bölge arasında 4 stoptan daha fazla ışık farkı olduğunu gördüm. Böyle bir durumda entantane – diyafram değerlerini aydınlık alana göre belirleyip kullanırsam gölgede kalan konuların silüet olacağını fark ettim. Dolayısıyla arka planda bulunan Buda’nın gözleriyle kontrast oluşturabilecek bir konu aramaya başladım. Yaklaşık 2500 yıllık […]
Read More ›
Çektiğimiz tüm fotograflarda bir ana konu olması, izleyen göze bir başrol sunulması önemlidir. Bu sayede izleyici fotograf nereden başlayacağını ya da nerede bitireceğini, anlatılan, gösterilen konunun neyle ya da kiminle ilgili olduğunu kolaylıkla anlayacak ve fotografçının aktarmak istediği anlama daha kolay ulaşacaktır. Ana konuyla birlikte konuyu açıklamaya ve dolayısıyla anlamaya yardımcı olacak diğer detaylar ise destekleyici ögelerdir. Bu ögeler bize mekan bilgisi verebilir, konunun ne olduğunu açıklayabilir ya da ana konunun neyle ilgili olduğunu aydınlatabilir. Bu nedenle de ana konuyla birlikte yardımcı ögelerin de kadrajdaki yerleri, renkleri, büyüklükleri ve netlikleri önemlidir. İstanbul’da Galata Köprüsü üstündeyiz… Yaz mevsiminin ilk günlerinde İstanbul’u ziyaret eden bir turist akşamın ilk dakikalarında İstanbul’un keyfini çıkarıyor. Günışığının sona erdiği ve yapay ışık kaynaklarının devreye girdiği bu anlarda az ışık koşulundan dolayı en açık diyafram kullanmak yapılacak en doğru tercihti. Olympus 40 – 150 mm objektifin en açık diyaframı olan 2,8’i seçmeme rağmen enstantane değeri 1 / 2 saniyede kaldı. ISO değerini yükselterek oluşması muhtemel kumlanmadan kaçınmak için bu değeri 100’de bıraktım. Olympus fotograf makinelerinde bulunan 5 Eksenli Sarsıntı Engelleyici özelliği bu kadar düşük bir enstantane değerinde dahi fotografı net olarak çekmeye yardımcı oldu. Tele objektif kullanımı ve açık diyafram tercihi arka planı netsizleştirdi. Ancak bu kez […]
Read More ›
Çektiğimiz bir fotografta arka planın karmaşık olması izleyen gözün fotograf içerisinde hangi bölümün ana konu, hangi alanın anlama destek olduğu ayrımını yapmasını engeller. Aynı zamanda ilgiyi dağıtacak pek çok ögeyi de kadrajda tutmak ana konuyu ön plana, başrole çıkarmayı da zorlaştırır. Bu nedenle temiz bir fon kullanmak rahat bir anlatım dili oluşturmayı da kolaylaştıran bir yaklaşımdır. Karanlık bir arka plan kullanmak ilgiyi kolaylıkla ana konuda toplayacağı için doğru bir tercihtir, ancak her zaman böyle bir ışık koşulu bulmak mümkün olmayabilir. Bu nedenle bir çok fotograf konusunda net alan derinliğini sınırlamak, arkaplanı tamamen flulaştırarak ilgiyi öndeki ana konuda toplamak da etkili bir yöntemdir. Bu amaçla net alan derinliğini etkileyen 3 faktörü de aynı yönde kullanmak gerekir. Tele objektif kullanmak, açık diyafram değeriyle çekim yapmak ve konuya çok yaklaşarak netliği de öndeki konuda tutmak mümkün olan en sınırlı alan derinliğini sağlayacaktır. Bu sayede izleyen göz fotograf içerisinde sadece net olan bölgeye dikkat edecektir. Hindistan Varanasi şehrinde, kutsal Ganj nehri kıyısında oturan yarı din adamı yarı dilenci diyebileceğimiz bir sadu, renkli giysileriyle, sarığı ve boynundaki tesbihleriyle oldukça dikkat çekici bir kişi… Yine arka planda yer alan nehir kıyısı ve şehrin binaları, kalabalık insan grubuyla birlikte ilgiyi kolaylıkla çalabilecek ögeler olarak dikkat çekiyordu. 200 […]
Read More ›
ÇERÇEVE KULLANIMI – ÖN PLAN Fotografçı, etrafındaki sonsuz görüntü ve açıdan kendi birikimleri, ekipmanı ve niyeti doğrultusunda bir seçme yaapr ve bir kadraj oluşturur. İzleyen göze bakacağı bir çerçeve, bir pencere çizer. Zaman zaman fotograf çerçevesinin içine izleyen gözü yönlendirmek için ikinci bir çerçeve çizilebilir. Bir yerin içinden dışarı doğru bakıyormuş gibi ya da bir şeyin arkasından ileriye doğru bakıyormuş gibi yapılan kadrajlar, izleyen göze bakacağı konuyu daha etkili bir şekilde göstermek için tercih edilen bir yaklaşımdır. Bir yerin içinden dışarıya doğru bakıyormuş gibi yapılan kadrajlarda, örneğin bir kemerin içinden arka plandaki yapıya bakıyormuş gibi yapılan kadrajda, ışık ölçümü dışarıdan yapılacağı için fotografın kenar ve köşeleri daha karanlık kalır. Böylece gözün kaçabileceği alanlar örtülmüş, kapatılmış olur. Fotograf içerisinde kullanılacak alan daraldığı için daha az öge kullanılarak sade bir görüntü sağlanmış olur. Kontrast oluşturacak bir renk, ilgi çekecek bir öge de kullanılırsa fotografın anlatımı çok güçlü bir şekilde vurgulanır. Ön planda kullanılan ve bir şeyin arkasından ileriye doğru bakıyormuş gibi yapılan kadrajlarda, örneğin ağaç dalları arasından ilerdeki köy manzarasına bakıyormuş gibi yapılan kadrajlarda, netlik arka plandaki manzarada olacağı ve öndeki dallar flu olacağı için bu durum, fotograftaki derinlik duygusunu destekleyecektir. Bu durum tıpkı sinemada diyalogların gösterildiği sahnelerde olduğu gibi bir etki […]
Read More ›
